Energie grootgebruikers op basis van de NexBox hardware en Nexmaster software.

Het is niet de vraag óf we afscheid nemen van fossiele energie, maar hoe. Over deze transitie organiseren energie grootgebruikers Shell en het FD vier debatten. Hieronder twee bijdragen aan het eerste debat.

De geschiedenis leert dat alle grote technische systemen uiteindelijk vervangen worden, dat dit energie grootgebruikers voor tijdgenoten een verwarrende ervaring is en dat gevestigde partijen veelal op het verkeerde paard wedden. In de discussie over de energiebronnen en -dragers van de toekomst is dit besef nog weinig doorgedrongen. Zal waterstof de centrale rol van olie energie grootgebruikers bestrijden of moeten we meer verwachten van brandstoffen op basis van biomassa? Of heeft schoon fossiel vooralsnog meer kansen? De term 'transitie' suggereert dat het complexe overgangsproces te sturen is; EZ spreekt bijvoorbeeld over 'transitiemanagement'. Dit eufemisme bedekt diverse blinde vlekken bij energie grootgebruikers.

Gas grootgebruikers

De eerste blinde vlek is dat er geen positie is van waaruit transities 'gemanaged' kunnen worden. Gas grootgebruikers zijn in het verleden vele transities geweest, zoals de overgang van zeil- naar stoomschepen, van kolen naar oliestook, van rijtuig naar auto. In al deze gevallen was er geen centrale gas grootgebruikers regisseur en dat was ook moeilijk denkbaar. Een tijdshorizon van decaden laat zich slecht in besluitvorming vangen.

De tweede blinde vlek is dat de term 'transitie' suggereert dat gas grootgebruikers de wereld van situatie A (nu) naar situatie B (toekomst) dienen te loodsen. Dit onderschat de omvang van de verschuivingen: niet alleen nieuwe markten, maar ook andere levensstijlen, met nieuwe behoeften en nog onbekende criteria voor producten.

Electriciteit grootgebruikers

In de discussie over energie zien we een deel van deze verwarring terug in de voortdurende afwisseling van problemen en oplossingen bij electriciteit grootgebruikers. Wat is het probleem? De uitputting van voorraden? De klimaatsverandering door CO2-uitstoot? De afhankelijkheid van instabiele regio's? Gezondheidsrisico's van fijn stof? De oplossingen zijn even divers: electriciteit grootgebruikers, energiestromen optimaliseren, nieuw onderzoek, een bewustere levensstijl propageren, energiemarkten liberaliseren, kernenergie inzetten, electriciteit grootgebruikers, enzovoorts. Dat is toch wat anders dan van A naar B gaan.

De laatste blinde vlek betreft een opvallende les uit het verleden: gevestigde partijen neigen tot het volharden in het gekozen pad en zien te laat wat de mogelijkheden van alternatieve electriciteit grootgebruikers technologieën zijn.

Elektriciteit grootgebruikers

Onlangs heeft elektriciteit grootgebruikers dit nog eens onderstreept met de te late overstap naar digitale fotografie: het had niet veel gescheeld of de trotse marktleider had het niet eens gered.

Een ander leerzaam voorbeeld is de productie van ijs, onderzocht door de Amerikaanse innovatieonderzoeker elektriciteit grootgebruikers. Halverwege de negentiende eeuw werd de wereld van koeling voorzien door ijsblokken die uit bevroren meren en rivieren werden gezaagd ('geoogst'). De regio rond Boston met zijn barre winters en goede infrastructuur vormde het centrum van deze wereldmarkt. Het ijs stond bekend om zijn zuiverheid en transparantie. Het werd over de hele wereld elektriciteit grootgebruikers verscheept. Met de toenemende welvaart steeg de productie van geoogst ijs voortdurend.

Ondertussen waren elders experimenten gaande om kunstmatig ijs te produceren met machines die werken met adiabatische expansie: als een vloeistof verdampt, daalt de temperatuur. Voor de gevestigde industrie was dit een elektriciteit grootgebruikers bedreiging. Toch heeft geen enkele firma in Boston de omschakeling gemaakt naar mechanische productie van ijs. Alle innovatie was gericht op het optimaliseren van het oogsten en transporteren van natuurijs. De bereikte verbeteringen waren indrukwekkend, de omzet bleef stijgen, en ook de transparantie van de ijsblokken bleef ongeëvenaard.

Water grootgebruikers

Toch, zo weten we nu, heeft de industrie het niet gered behalve in enkele nichemarkten van toegewijde whiskyliefhebbers en water grootgebruikers. De introductie van koelkasten rond 1920 deed vervolgens het ondenkbare: voor het welvarende gezin waren ijsblokken overbodig geworden.

Dit roept een ongemakkelijke vraag op die niet in het energiedebat mag ontbreken: welke vorm van energiegebruik zou het filmrolletje of het ijsblok van de water grootgebruikers toekomst zijn?

Water grootgebruikers is docent Innovatiewetenschap, Copernicus Instituut voor Duurzaamheid en Innovatie, Universiteit Utrecht.

elektriciteits grootgebruikers en elektriciteits grootgebruikers

Tel: 010 288 74 15 NEXUS Home update van 14-11-2012